Diagnostisch onderzoek bij ADD en ADHD

Testen van ADD en ADHD bij kinderen in Amsterdam-Centrum

Bij Kinderpsychologenpraktijk Marijke kunnen kinderen en jongeren (pubers) terecht voor het testen (onderzoeken en diagnosticeren) van ADD en ADHD in het centrum van Amsterdam.

Doorgaans vinden enkele gesprekken en het invullen van een aantal vragenlijsten plaats om ADD of ADHD te testen bij je kind. In de kinderpraktijk werken zowel neuropsychologen, ontwikkelingspsychologen als kinderpsychologen en zij zijn opgeleid om neuropsychologische tests (taken) te gebruiken die specifiek kunnen meten of er écht aandachts-, concentratie- en geheugenproblemen aanwezig zijn bij je kind. Dit is onmisbaar voor goede diagnostiek van ADD en ADHD. Naast het onderzoeken van het functioneren van de aandacht, concentratie en geheugen bij je kind door middel van neuropsychologische tests (het testen van de uitvoerende functies van de hersenen), is het ook mogelijk om de hersenactiviteit te onderzoeken (via een EEG-scan). Het diagnostisch testonderzoek in Amsterdam-Centrum kan aangevuld worden met een intelligentie-onderzoek bij kinderen en jongeren (pubers).
 

Wanneer is het testen van ADD of ADHD geïndiceerd bij je kind?

De reden om te testen en onderzoeken of er sprake is van ADD of ADHD bij je kind is als er vermoedens zijn van executieve (uitvoerende) functieproblemen. Daaronder vallen:

• Aandachts- en concentratieproblemen (hoe lang kan je kind zich concentreren).
• Snel afgeleid zijn.
• Vergeetachtigheid en/of geheugenproblemen (van cijfers, woorden en spullen).
• Werktempo (werkt je kind traag, lang over bepaalde taken doen).
• Moeite met het uitvoeren van meerdere taken tegelijk (multitasken, dubbeltaken).
• Werkgeheugenproblemen: je kind lijkt niet te horen wat er gezegd is of wat er gedaan moet worden (vaak herhaling van instructies nodig).
• Te laat komen bij lessen op school, hobby's of afspraken met andere kinderen (time-managementproblemen).
• Chaotisch-zijn, slecht kunnen plannen en ordenen (kamer is een rommeltje).
• Impulsiviteit, hyperactiviteit en moeite hebben om het eigen gedrag onder controle te houden (eerst doen dan denken).

Een andere reden om je kind te testen en te onderzoeken of er sprake is van ADD of ADHD, is als naast vermoedens van concentratie- en aandachtsproblemen, één van de ouders ADD of ADHD heeft, of als ADD of ADHD in de familie voorkomt.

Opzet van het testtraject bij kinderen in Amsterdam-Centrum

Het diagnostisch onderzoekstraject (het testen van ADD en ADHD) vindt plaats bij de kinder- en jongerenpraktijk aan de Nieuwe Keizersgracht 58 in Amsterdam-Centrum (aanbellen bij de psychotherapiepraktijk) en wordt uitgevoerd door ontwikkelingspsycholoog Ilonka de Haas. Het traject bestaat uit vier of vijf delen:

1. Uitgebreide intake van 1.5 uur (en eventueel een tweede intake).
2. Schoolobservatie (alleen bij basisschoolkinderen).
3. De testdag van 2 tot 3 uur (mogelijk verspreid over twee dagdelen).
4. Het adviesgesprek: Bespreking van de testuitslag (is er sprake van ADD of ADHD bij je kind) en het diagnostisch onderzoeksrapport van 1.5 uur.
5. Psycho-educatie van een aantal sessies van elk 45 minuten.
    

1. Intake

Op het intakegesprek zijn zowel de ouders als het kind aanwezig, en wordt er een ontwikkelingsanamnese afgenomen. Als ouders veel willen vertellen over het kind wat wellicht minder fijn is voor het kind om te horen, is het beter om zonder het kind te komen. Er zal dan een tweede intakegesprek gepland worden waarbij het kind wel aanwezig is. De ouders vertellen wat zij zoal merken bij het kind (en wat zij horen van de leerkracht), en het kind kan vertellen waar hij/zij last van heeft. Het is handig als de ouders al wat concrete voorbeelden bij de hand hebben van probleemsituaties thuis of op school. In samenspraak met kinder- en neuropsycholoog dr. Marijke van de Laar kijkt ontwikkelingspsycholoog Ilonka vervolgens of de ervaren problemen bij het kind passen bij klachten gerelateerd aan ADD of ADHD, en of een diagnostisch testtraject geïndiceerd is. Op basis van dit gesprek bepalen kinderpsycholoog Marijke en ontwikkelingspsycholoog Ilonka welke neuropsychologische tests en vragenlijsten er afgenomen gaan worden. Een deel van de vragenlijsten wordt thuis ingevuld door het kind en de ouders, en een paar vragenlijsten worden ingevuld door de leerkracht (of mentor) op school.
 

2. Schoolobservatie (alleen bij basisschoolkinderen)

Een kinderpsycholoog van de kinderpraktijk brengt een bezoek aan de basisschool van je kind voor een observatie in de klas. Je kind mag de kinderpsycholoog nog niet gezien hebben. Als je kind de kinderpsycholoog wel gezien heeft tijdens het intakegesprek, dan zal een andere kinderpsycholoog van de praktijk de schoolobservatie bij je kind doen. Op basis van de schoolobservatie van je kind wordt een korte rapportage opgesteld over het gedrag van je kind in de klas. Deze rapportage wordt bij het diagnostisch testrapport gevoegd.
 

3. De testdag

Op de test-/onderzoeksdag worden de resterende vragenlijsten ingevuld door het kind en de cognitieve (neuropsychologische) tests worden afgenomen door ontwikkelingspsycholoog Ilonka. Je kind komt een ochtend of een middag naar de psychologenpraktijk toe. Na het onderzoek (de testdag) worden de testresultaten uitgewerkt en zullen de resultaten, conclusies en adviezen worden samengevoegd in een diagnostisch testrapport van ongeveer 15-20 pagina's. De resultaten van het onderzoek en de tests kunnen aantonen of er sprake is van ADD of ADHD bij je kind (het diagnosticeren van ADD of ADHD). Het verwerken van alle onderzoeksgegevens van je kind en het schrijven van de rapportage duurt 2 tot 3 weken.

De diagnostiek van ADD en ADHD bij het kind kan aangevuld worden met een intelligentie-onderzoek. Dit wordt gedaan wanneer het belangrijk is om zicht te krijgen op de sterke en zwakke kanten van het schoolse functioneren bij je kind (verbale capaciteiten, ruimtelijk inzicht, woordenschat, logisch denken ed.).
 

4. De testuitslag en adviesgesprek

Jongeren en pubers vanaf 12 jaar mogen bij het adviesgesprek aanwezig zijn. Als het kind liever niet wil komen, of de ouders vinden het fijner dat hun kind er niet bij is, dan kunnen de ouders uiteraard alleen komen. Tijdens het adviesgesprek wordt de testuitslag (is er sprake van ADD of ADHD of een andere diagnose) en het uitgebreid psychodiagnostisch rapport besproken. Het psychodiagnostisch rapport wordt door de ouders mee naar huis genomen of digitaal opgestuurd (via e-mail). Tijdens het adviesgesprek vertelt ontwikkelingspsycholoog (en eventueel kinder- en neuropsycholoog Marijke) of er psychologische behandeling (therapie) nodig is voor je kind en wat de behandel- en ondersteuningsmogelijkheden zijn.
 

5. Psycho-educatie

Na het adviesgesprek volgen er doorgaans een aantal sessies psycho-educatie. Dit houdt in dat het kind en de ouders informatie krijgen met betrekking tot de testuitslag en hoe met de problemen om te gaan. Wat betekent de uitslag voor het kind, de ouders en het gezin, wat zijn de behandelmogelijkheden, is het nodig om school te informeren, wat kan de omgeving (het sociaal netwerk) doen om het kind en het gezin te ondersteunen, en vaardigheden worden aangeleerd om de situatie te verbeteren.