Autisme bij kinderen, jongeren en pubers

(Gedrags-)Psychologische hulp aan kinderen in Amsterdam-Centrum

Bij kinderen en jongeren (pubers), waarbij autisme is gediagnosticeerd, wordt informatie uit de omgeving op een net wat andere manier verwerkt door de hersenen dan bij kinderen zonder autisme. Dit betekent dat kinderen met autisme de informatie anders begrijpen en er dus ook anders op reageren dan kinderen zonder autisme. Dit informatieverwerkingsproces geeft bij kinderen en jongeren (pubers) met autisme zowel sterke punten (bijvoorbeeld eerlijkheid en hardwerken) als zwakke punten (bijvoorbeeld sociaal onhandig).

Kenmerken van autisme bij kinderen

De volgende kenmerken komen het meeste voor bij kinderen en jongeren (pubers) met autisme:

Moeilijk tegen verandering van plannen kunnen.
Wanneer iets onverwachts of onvoorspelbaars gebeurt wordt het kind boos of angstig. Het kind kan met spullen gooien of zich terugtrekken.
Grote interesse in één bepaald onderwerp of hobby dat niet gebonden is aan een ontwikkelingsfase van het kind.
Overgevoeligheid voor prikkels, zoals harde geluiden of drukke omgevingen.
Sociaal onhandig zijn. Niet goed aanvoelen wat gepast gedrag is.
De achterliggende reden van de reacties van andere kinderen niet begrijpen, ook niet na uitleg door de ouders (verminderd voorstellingsvermogen).
Emoties bij de ander niet kunnen herkennen of niet goed kunnen interpreteren (verminderd inlevingsvermogen).
Niet goed kunnen herkennen van non-verbale communicatie (gezichtsuitdrukkingen, gebaren).
Graag vasthouden aan vaste rituelen en routines.

Vermoeden van autisme bij je kind?

Herken je je kind in een aantal kenmerken die hierboven staan en heb je het vermoeden dat er wellicht autisme speelt bij je kind? Dan is het mogelijk om bij de kinderpraktijk in het centrum van Amsterdam de eventueel aanwezige kenmerken van autisme diagnostisch te onderzoeken (testen) bij je kind. Bij positieve uitkomst van het autisme-testonderzoek wordt de diagnose Autisme Spectrum Stoornis (ASS) vastgesteld bij je kind. Sinds 2018 zijn de drie categorieën 'klassiek autisme', 'Asperger-syndroom' en 'PDD-NOS' samengevoegd onder de noemer 'Autisme Spectrum Stoornis' (ASS). De kinder- en jeugdpsychologen bij de kinderpraktijk kunnen kinderen, jongeren, pubers en hun ouders met 'klassiek autisme', 'Asperger-syndroom' of 'PDD-NOS' hertesten of de diagnose ASS voor hen geldt.

De behandeling van autisme aan kinderen in Amsterdam-Centrum

De psychologische behandeling en gedragstherapie bij de kinder- en jongerenpraktijk in Amsterdam-Centrum is gericht op het verminderen van de dagelijkse problemen die het kind heeft, al dan niet gerelateerd aan autisme. Het kind kan naast de last die hij/zij ervaart van autisme, ook stress, (faal-)angst, concentratieproblemen (ADD of ADHD), onzekerheid of somberheid ervaren. Tijdens de psychologische behandeling ligt de focus op wie je kind is en wat je kind nodig heeft om minder last te hebben van zijn/haar problemen. Ieder kind met autisme is anders en heeft ook andere hulp, tips en ondersteuning nodig. De kinderpsycholoog of kindertherapeut probeert de zwakke kanten sterker te maken en de sterke kanten naar voren te brengen bij je kind. Ieder kind is in staat om vaardigheden aan te leren die de last van autisme (en/of andere problematiek) verminderen (bijvoorbeeld het aanleren van sociale vaardigheden). De persoonskenmerken gerelateerd aan autisme worden dus niet weg-behandeld, dit kan niet en dit wil het kind ook niet. Je kind is goed zoals hij is.

Het team van kinder- en jeugdpsychologen in Amsterdam-Centrum heeft verschillende specialisatie-opleidingen over autisme gevolgd voor het diagnosticeren en helpen van kinderen en jongeren (pubers) en volwassenen met autisme. Kinder- en jeugdpsycholoog Marijke is tevens neuropsycholoog en gepromoveerd in de cognitieve neurowetenschappen en ontwikkelingspsychologie, waardoor zij ruime kennis heeft wat betreft de uitvoerende functies en de hersenen in ontwikkeling. Verder is het zeer belangrijk om de ouders (evt. het gezin) te betrekken bij het behandeltraject van het kind (gezinstherapie of systeemtherapie). Ongeacht de diagnose bij het kind (autisme, ADD, ADHD, angststoornis ed.), ouders moeten op de hoogte zijn van de gedragsveranderingen die bij het kind ontstaan als de behandeling effectief is, zodat de ouders op een goede manier kunnen reageren op hun kind.

Oorzaken van autisme bij kinderen

Je kind heeft een aantal kenmerken die passen bij de diagnose Autisme Spectrum Stoornis (ASS). Met deze kenmerken wordt je kind geboren en blijft gedurende het gehele leven van je kind in meer of mindere mate een rol spelen. Bij alle kinderen, jongeren en pubers met de diagnose ASS zijn de kenmerken, gerelateerd aan autisme, 90% erfelijk bepaald (via de genen van de ouder op het kind doorgegeven). Daarnaast zijn er vermoedens dat er bepaalde ziekten een rol spelen bij het ontstaan van autisme bij kinderen, zoals infectieziekten tijdens de zwangerschap en het fragiele X-syndroom. Wel is het zo dat de opvoeding en omgevingsfactoren van kinderen met autisme bijdragen aan de manier waarop een kind met autisme zich ontwikkelt en de mate waarin het kind of ouders last hebben van de kenmerken gerelateerd aan autisme.